Op donderdag 17 september a.s. organiseert het Waterlands Archief een bijeenkomst over de afsluiting van het project over het toegankelijk maken van het Joods Protocolboek van Edam.
In 2019 startte het Waterlands Archief met een co-creatie project om het protocolboek van de Joodse gemeente in Edam (1779-1839) beter toegankelijk te maken voor onderzoekers. Nu is het zover dat de transcriptie en vertaling gereed zijn. Goede reden om dit met een feestelijke
bijeenkomst in Edam te vieren.
Het protocolboek, werd samen met begraafregister en reglement in de jaren tachtig ‘ontdekt’ tussen andere stukken in het gemeentearchief van Edam-Volendam. Deze drie stukken vormen het enige overgebleven deel van de administratie van de Joodse ring synagoge in Edam. Het protocolboek werd gerestaureerd en gedigitaliseerd, maar was nog niet goed leesbaar. De teksten in het boek, met onder andere passages over huwelijksinschrijvingen, begraafinschrijvingen, rekeningen, benoemingen van de gassan, etc. zijn deels in het Nederlands geschreven, maar ook voor een groot deel in een combinatie van Jiddisch en Hebreeuws in Asjkenaszisch cursief. Een handschrift dat moeilijk leesbaar is als je het Jiddisch of Hebreeuws niet machtig bent en eigenlijk alleen begrijpelijk voor specialisten. Jenneken Schouten, vertaalster van JMS Language Services, is zo’n specialist en heeft de transcriptie en vertaling op zich genomen. Het resultaat mag er zijn!
Samenwerking met JSG Maimonides
Het transcriptie en vertaalproject is in samenwerking met de Joodse Scholengemeenschap (JSG) Maimonides in Amsterdam uitgevoerd. De leerlingen volgden een lesprogramma over Joods Edam en het protocolboek, met gastlessen van Jenneke Schouten en dr. Bart Wallet, historicus aan de Faculteit Geschiedenis van de Vrije Universiteit en het Departement Hebreeuwse en Joodse Studies aan de Universiteit van Amsterdam. Zij kwamen op bezoek bij het Waterlands Archief en volgden een rondleiding in Edam langs Joodse historische locaties, waaronder natuurlijk ook de Joodse begraafplaats langs het Oorgat. Speciaal voor dit lesprogramma ontwikkelde het Waterlands Archief een wandelroute door Joods Edam, met uitleg over de locaties op de website www.waterlandopdekaart.nl. Een wandeling die ook te volgen is met een mobiele telefoon. Een wandelroute die trouwens ook voor andere geïnteresseerden is aan te raden!
De leerlingen gaan in het najaar nog aan de slag met het aanvullen van voetnoten in de vertaalde tekst van het protocolboek. Sommige specifiek Joodse religieuze termen verdienen namelijk nog een uitleg.
Digitaal
Het Joods protocolboek van Edam, samen met de transcriptie en vertaling is vanaf 17 september digitaal te raadplegen op www.waterlandsarchief.nl. Hiermee is het protocolboek veel beter toegankelijk geworden. Tevens vormt het een mooie aanvulling op de bronnen voor onderzoek naar de
geschiedenis van Joodse gemeenschappen in de Mediene (in Nederland buiten Amsterdam) in de achttiende en negentiende eeuw.
Bijeenkomst ter afsluiting
De afsluiting van het project rond het Joods protocolboek viert het Waterlands Archief op donderdag 17 september met een bijeenkomst in het vergadercentrum van de gemeente Edam-Volendam aan de Schepenmakersdijk 16 in Edam. Van 14.00 uur tot 16.00 uur is ieder welkom. Betrokkenen, zoals Migiza Victoriashoop en Margreet Lenstra (Waterlands Archief), Jenneken Schouten (vertaler Hebreeuws) en Rob Teunissen (onderzoeker) vertellen over hun ervaringen.
Toegang is gratis en inloop vanaf 13.30 uur. In verband met de coronamaatregelen is aanmelding vooraf noodzakelijk via [email protected], met vermelding van naam en
telefoonnummer.
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.